Skolioza

Skolioza to trójpłaszczyznowa  deformacja kręgosłupa,  w wyniku której dochodzi jednocześnie do wygięcia bocznego (o skoliozie mówimy,  gdy kąt skrzywienia w ocenie radiologicznej -kąt Cobba- osiągnie wartość co najmniej 10°), deformacji fizjologicznych krzywizn kręgosłupa, rotacji  kręgów. Skoliozie towarzyszą zmiany w całym narządzie ruchu, a w przypadkach bardzo zaawansowanych -  staje się chorobą ogólnoustrojową, której towarzyszą zmiany w układzie oddechowym, krążenia,  nerwowym. Dochodzi do zniekształceń klatki piersiowej,  ucisku na narządy wewnętrzne - głównie na płuca i serce, a w konsekwencji do upośledzenia wydolności krążenia i oddychania. Zmiana kształtu kręgosłupa przyczynia się do narastania zmian zwyrodnieniowych w strukturach kostnych, co może prowadzić do  ucisku na korzenie nerwowe i  bólu. W związku z potrzebą promowania najlepszych metod wczesnego wykrywania, leczenia zachowawczego oraz edukacji w temacie skolioz i innych deformacji kręgosłupa w 2004 r. w Barcelonie  powstało Międzynarodowe Towarzystwo Ortopedycznego i Rehabilitacyjnego Leczenia Skolioz (SOSORT). Podział skolioz wg Cobba w zależności od przyczyny powstania:

1. skoliozy czynnościowe - wady postawy, które ustępują gdy pacjent leży;
2. skoliozy strukturalne - gdy występuje zmiana w budowie anatomicznej organizmu

• kostnopochodne
  • wrodzone
  •  torakopochodne (deformacje w obrębie klatki piersiowej)
  • układowe
•  nerwopochodne
  • wrodzone
  • porażenie wiotkie (mięśnie mają zbyt słabe napięcie)
  • porażenie spastyczne (mięśnie mają nadmierne napięcie)
  • inne
• mięśniowopochodne
  • wrodzone
  • dystrofie mięśniowe
  •  inne

3. idiopatyczne o nie ustalonej etiologii

Podział skolioz w zależności od wieku wystąpienia:

•  Wrodzone skoliozy idiopatyczne ujawniają się zwykle po urodzeniu lub wcześniej w okresie płodowym. Najczęściej ustępują samoistnie i nie wymagają leczenia.
•  Niemowlęce skoliozy idiopatyczne ujawniają się do 36 miesięcy życia. Wykazują one szybki postęp i są najgorzej rokującym typem skrzywienia.
•  Dziecięce skoliozy idiopatyczne ujawniają się pomiędzy 3 - 10 rokiem życia i ulegają znacznym pogorszeniom szczególnie w okresie skoków wzrostowych.
•  Młodzieńcze skoliozy idiopatyczne występują po 10 roku życia.

Według Kinga wyróżnić możemy następujące rodzaje skrzywień:

1. Skrzywienie pierwotne w odcinku lędźwiowym i wyrównawcze skrzywienie odcinka piersiowego, kąt skrzywienia lędźwiowego jest większy od piersiowego
2. Skrzywienie pierwotne w odcinku piersiowym i wyrównane skrzywienie w odcinku lędźwiowym, kąt skrzywienia piersiowego jest większy od lędźwiowego
3. Skrzywienie odcinka piersiowego, bez zmian w odcinku lędźwiowym
4. Długie jednołukowe skrzywienie piersiowo – lędźwiowe
5. Podwójne skrzywienia w odcinku piersiowym

W zależności od mechanicznego wyrównania skrzywienia

1. Wyrównane
2. Nie wyrównane

Należy zaznaczyć, że skolioza wyrównana ( pion spuszczony z guzowatości kości potylicznej przebiega w linii środkowej przez szparę pośladkową i pada w środku linii łączącej obie pięty ), może być niezrównoważona ( badanie na wadze Boreliego wykazuje na większy ciężar jednej połowy ciała ), natomiast nie wyrównana jest zawsze niezrównoważona. W zależności od korektywności skrzywienia  Podział Wejsfloga: I stopień – wyrównujące się czynnie całkowicie lub częściowo II stopień – wyrównujące się biernie ( przez ułożenie na boku lub zwis ) całkowicie lub częściowo III stopień – nie wyrównujące się czynnie ani biernie IV stopień – nie wyrównujące się czynnie ani biernie, na radiogramie widoczne zmiany zwyrodnieniowe chrząstki stawowe - przygotowane w oparciu o Forum Praktyków Skoliozy- materiały szkoleniowe