udary mózgu rodzajeUdar = (łac. apoplexia cerebri, insultus cerebriang. cerebro-vasculari accident – CVA,ang.stroke) „Gwałtowne wystąpienie objawów ogniskowego lub ogólnego zaburzenia czynności mózgu trwające ponad 24h albo powodującego zgon przy braku innych, wyraźnych przyczyn niż pochodzenia naczyniowego.” – Światowa Organizacja Zdrowia Rodzaje udarów : 1)      Niedokrwienny udar-udar spowodowany gwałtownym zatrzymaniem dopływu krwi do mózgu.
  • Zakrzepowy (blokada tętnicy mózgowej, wywołana stałym skrzepem krwi bądź skrzepliną tworzącą się w układzie naczyń krwionośnych
  •  Zatorowy (blokada wywołana oderwanym fragmentem skrzepliny (lub innej substancji ) powstałym gdzieś indziej i transportowanym przez krew do mózgu.
2)      Krwotoczny udar
  •  Śródmózgowy (klasyfikacja krwotoków śródmózgowych związana jest z lokalizacją pękniętego naczynia tętniczego i to ona determinuje jaki zespół objawów będzie towarzyszył danemu krwotokowi)
  • Podpajęczynówkowy (krwawienie do przestrzeni podpajęczynówkowej, która znajduje się między pajęczynówką a oponą miękką mózgu. Krwawienie występuje niespodziewanie, zwykle z powodu pękniętego tętniaka mózgu, lub jako skutek urazu głowy. Typowym objawem podpajęczynówkowego krwawienia jest piorunujący ból głowy.  Ból ten często pulsuje w kierunku potylicy.
Udar krwotoczny mózgu, czyli krwotok mózgowy - spowodowany przedostaniem się krwi poza naczynie mózgowe. W konsekwencji doprowadza do niszczenia tkanki przez wynaczynioną krew.Najczęstszą przyczyną jest nadciśnienie tętnicze. Przebieg krwotoku może być : ostry, podostry, przewlekły Ze względu na przebieg kliniczny niedokrwienia mózgu (czas trwania objawów) wyróżniono:
  • Przejściowy incydent niedokrwienny (ang. TIA, Transięnt Ischemic Attack) - objawy ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń czynności mózgu trwające poniżej 24 godzin.
  •  Udar niedokrwienny z objawami odwracalnymi (ang. RIND, Reversible Ischemic Neurological Deficit) - objawy zaburzeń czynności mózgu trwające powyżej 24 godzin, wycofujące się przed upływem 21 dni.
  •  Dokonany udar niedokrwienny - objawy trwałego zaburzenia funkcji mózgu.
  •  Udar postępujący - narastające objawy zaburzeń funkcji mózgu spowodowane przyczynami naczyniowymi.
Objawy udaru niedokrwiennego:
  • wkrótce po wstawaniu z łóżka, czasem chory budzi się z niedowładem lub paraliżem
  • przytomność zachowana
  • osłabienie lub zniesięnie czucia po stronie ciała zgodnej z miejscem zawału
  • brak odczuwania bólu
  • w przypadku zakrzepu - brak drgawek
  • w przypadku zatoru - nagłe drgawki
Objawy udaru krwotocznego:
  • nagły, bardzo silny ból głowy
  • utrata przytomności
  • niedowład lub paraliż po stronie przeciwnej do uszkodzonej pólkuli mózgu
  • osłabienie lub zniesienie czucia po jednej stronie ciała,
  • zaburzenia mowy
  • zaburzenia widzenia
Skutki udaru:
  • utrata prawidłowego napięcia mięśniowego
  • nietrzymanie moczu,kału
  • zaburzenia czucia
  • trudności w przełykaniu =DYSFAGIA
  • upośledzenie mowy =DYSARTIA
  • zaburzenie utrzymania równowagii i koordynacji (drżenie) =ATAKSJA
  • wykonywanie zbyt obszernych ruchów,niedostosowanych do obiektu =DYSMETRIA
  • niemożność wykonania celowego ruchu = DYSPRAKSJA
  • niemożność wypowiedzenia się za pomocą mowy=DYSFAZJA EKSPRESYJNA}afazja ruchowa
  • niemożność rozumienia wypowiadanych wyrazów =DYSFAZJA RECEPCYJNA}afazja czuciowa
  • niemożność rozpoznawania znajomych przedmiotów =AGNOZJA
  • uporczywe powtarzanie tej samej odpowiedzi = PERSEWERACJA
  • ignorowanie chorej strony oraz pobliskiej przestrzeni=ZESPÓŁ ZANIEDBYWANIA POŁOWICZEGO (z.z.p)
Rehabilitacja: W procesię rehabilitacyjnym wyróżnia się 3 okresy, których czas trwania jest zmienny. 1)      Okres profilaktyki funkcjonalnej,rehabilitacja szpitalna- 1-14-21 dni 2)      Okres rehabilitacji funkcjonalnej- od 2-3 tyg.do 12-24 mies. 3)      Okres adaptacji, rehabilitacja środowiskowa -  12-24 mies.do 2-5 lat Inny podział związany jest z okresami udaru. 1)      Okres wiotkości  do 3 tygodni 2)      Okres spastyczności - 6-12 miesięcy (do roku) 3)      Okres względnego wyzdrowienia- Od roku do końca życia